Pierwsze drużyny sportowe w powiecie łańcuckim

Pierwsze stowarzyszenie na ziemiach łańcuckich, które rozwijało kulturę fizyczną powstało w 1890 r. Z chwilą uzyskania pewnej samodzielności zaczęto w Galicji tworzyć organizacje społeczne działające pod nazwą „Towarzystwo Gimnastyczne Sokół”, które powstało również w Łańcucie.

Dewizą tego Towarzystwa była stara rzymska zasada mens sana in corpore sano- czyli „W zdrowym ciele zdrowy duch”. „Sokół” był nosicielem myśli i organizatorem odchodów uroczystości i rocznic patriotycznych. Gdy w 1912 roku na terenie łańcuckiego gimnazjum powstała organizacja skautowa to od samego jej zarania „Sokół” z ówczesnym prezesem dr Józefem Borowcem oraz Józefem Salą i prowadzącym wychowanie fizyczne Władysławem Glińskim udzielał jej wszechstronnego poparcia i niezbędnej opieki. W Towarzystwie „Sokół” skupiały się myśli i ideały niepodległościowe. Ćwiczenia gimnastyczne przekształciły się w zajęcia o charakterze czysto wojskowym z bronią. Z tych szeregów powstały drużyny wojska polskiego. Wyrosłe ze skautingu harcerstwo znalazło wsparcie w organizacji sokolej. W roku 1890 „Sokół” wybudował własny budynek z salą gimnastyczną, będącą jednocześnie salą teatralną. „Sokół” posiadał koncesję na wyświetlanie filmów.

Najpopularniejszą dyscypliną w Łańcucie była piłka nożna. Już w latach 1920-24 była w Łańcucie piłkarska drużyna harcerzy (początkowa nazwa- „Biali”- później- „Orzeł”). Jak podaje kronika JKS- u Jarosław w 1922 roku „Orzeł” rozegrał spotkanie z ówczesną „Pogonią” Jarosław.

Piłkarze harcerskiego klubu korzystali z obiektów Sokoła. Brakowało jednak pełnowymiarowego boiska piłkarskiego. Powstało ono w 1924 roku z inicjatywy Towarzystwa. W 1924 roku HKP  „Orzeł” rozgrywał mecze piłkarskie m.in. z „Resovią” i z „Hagiborem” Przemyśl. W piłkę nożną grano wtedy też w wojsku. Drużyna 10. Pułku Strzelców Konnych rozgrywała swe mecze z miejscowymi drużynami cywilnymi.

Przed rokiem 1929 powstały w Łańcucie również Żydowskie drużyny sportowe. Wiadomo jest o dwóch żydowskich zespołach sportowych z tego okresu. Jeden z nich nazywał się „Kraft” (tzn. Siła) i skupiał młodzież z bogatszych rodzin izraelickich. Drugi zespół nazywał się „Hapoel” (tzn. Robotnik) i działał wśród młodzieży z rodzin ubogich.

W latach 1930-32  doszło do rozbudowy budynku „Sokoła”. Znacznie poszerzony obejmował dwie sale gimnastyczne. Łańcuckie gimnazjum korzystało z sal gimnastycznych w zimie i z boiska sportowego „Sokoła” w lecie.

Duża popularność piłki nożnej spowodowała konieczność wybudowania nowego stadionu, która rozpoczęła się w 1936 roku. Dotychczasowe zawody rozgrywano na nie najlepszym boisku TG „Sokół”, a także na placu przyległym do Targowicy. Ze względów politycznych postanowiono, także wybudować okazałą bramę na cześć zmarłego niedawno Marszałka Józefa Piłsudskiego (brama w formie inicjałów marszałka- JP). Było to o tyle dziwne, że stadion nie był w pełni ogrodzony, nie miał doprowadzonej kanalizacji, nie posiadał ubikacji, szatni, nie mówiąc już o trybunach dla widzów.

W latach 30. XX w. istniało w Łańcucie kilka drużyn piłkarskich:
„KS Rezerwa”(najbardziej renomowany, oparty o stowarzyszenie oficerów i podoficerów rezerwy), „Legion Młodych”, TG „Sokół:”, drużyna wojskowa reprezentująca 10 Pułk Strzelców Konnych, a także drużyny żydowskie „Hapoel’ i „Trumpeldor”. W latach międzywojennych najbardziej znanym w pobliżu Łańcuta zespołem piłkarskim była drużyna „Resovii”. Pierwszy zespół tego klubu, przez lata występował w lwowskiej klasie A (w lidze okręgowej), a wyższą klasą rozgrywkową była już tylko liga państwowa. Drużyny z Łańcuta występowały w klasie C. Z tego okresu znany jest wynik meczu jednej z nich, oto w dniu 5.09.1937 roku w meczu o mistrzostwo klasy C „Rezerwa” Łańcut przegrała w Rzeszowie z tamtejszą „Rezerwą” 2:3. Ale wiadomo też, że drużyna łańcucka grała jeszcze w Przeworsku, w Leżajsku ( z tamtejszą drużyną miał być wynik 1:1), a także w Jaśle i Dębicy.

Z chwilą wybuchu wojny w 1939 r. działalność sportowa została przerwana

(z wyjątkiem żydowskiej drużyny policjantów, którzy grali na targowicy miejskiej jeszcze wiosną 1940 roku). Zdarzały się mecze podczas okupacji (szczególnie pod koniec, zorganizowała się pewnego rodzaju liga miejska), ale towarzyszyło im duże ryzyko. Ciekawym wydarzeniem był mecz drużyny łańcuckiej z Resovią, której zawodnicy organizowali konspiracyjne mecze. Podobno doszło, także do spotkania oddziału wojska niemieckiego z łańcucką ludnością, a po wkroczeniu wojsk sowieckich, lotnicy stacjonujący w Łańcucie również rozegrali spotkanie z mieszkańcami. Drużyny zawiesiły swoją działalność, jedynie KS Rezerwa w 1944 roku miała rozegrać kilka spotkań. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” wznowiło swoją działalność w Łańcucie dopiero po okresie PRL-u. Jednak w reaktywowanym w 1990 r. stowarzyszeniu stworzono jedynie sekcje  koszykarską. W 1944 roku, przy łańcuckim browarze zaczęto tworzyć nowy klub sportowy „Orkan”. Zespół ten rozegrał jesienią mecz w roli gospodarza z Polonią Przemyśli i wyszedł zwycięsko z tej potyczki- 3:1. Prawdopodobnie doszło, także do rewanżu i spotkania z zespołem Stalowej Woli, ale brak informacji o wynikach tych spotkań. Jednak ani KS „Rezerwa”, ani „Orkan” w latach powojennych już się nie zaprezentowały.

Jesień 1944 r. Mecz „Orkanu” Łańcut  „Polonią” Przemyśl na stadionie w Łańcucie. Fot. ze zbioru Edwarda Łańcuta